شيعيان كويت و عاشورا

از زمانى كه يكى از دانشمندان بريتانيايى واكسن بيمارى آبله را كشف كرد، تا به امروز بخشى زيادى از مردم با دريافت اين واكسن به مخالفت مى پردازند. اين مقاومت دولت هايى كه به دنبال آگاهى بخشى بودند را وادار كرد، واكسن را مانند آموزش اجبارى به زور به مردم تحميل كرده و براى تزریق نکردن آن مجازات وضع كنند.

چنين دخالت هاى دولتى براى همگان در جامعه مفيد مى باشد. از جمله نمونه هاى جديد چنين دخالت هايى، دخالت مقامات كويتي براى جلوگيرى از برخى جوانب بيگانه با مراسمات ماه محرم است كه فقيهان متعدد و واعظان و تعدادى از علماى عاليقدر شيعى اعتراف مى كنند اين جوانب با مرور زمان به قضيه امنيتى و اجتماعى نگران كننده اى تبديل شده اند.

اين موضوع مهم است مورد توجه قرار گيرد كه مراسم هاى عاشورا گسترش يافته است زيرا عناصرى جديد و شگفت آور وارد اين آداب شدند و بيشتر آن ها از كشورهاى همسايه مى باشند و ناگهان هم تبديل به آداب و رسومى مقدس گشتند به طوريكه ديگر نمى شود نسبت به آن ها انتقادى داشت؛ به رغم اينكه اصل اين آداب و رسوم جديد مى باشد و قديمى نيست.

نبود اين آداب جديد هم هرگز باعث كاستن از ارزشمندى و عظمت اين مناسبت نخواهد شد و مؤمنانى هم هستند كه خارج از قرائت دينى رايج اين مناسبت را به شكلى منطقى و معقول برگزار مى كنند. اين افراط زياد در برگزارى برخى شعائر بهانه اى به ديگران براى تندروى داده است و به همين لازم بود مقامات كشور براى كاهش اين افراط دخالت همه جانبه داشته باشند. از سويى ديگر بقيه هم حق ندارند ديگران را از طريق رسانه هايشان متهم به كفر و يا اقدام به مسخره كردن رفتارهاى آنان کنند يا جلوى برپايى مراسم هاى آنان را بگيرد و مورد حسابرسى هم قرار گرفته نشود.

افراط گرايى و غلو در بيشتر اوقات ناشى از نبود امنيت است و هر چقدر شخص احساس امنيت كند، جنجال برانگيزى هايش كاهش مى يابد و تعداد قفل ها و كليدهاى موجود در زندگى اش هم كم مى گردد و از ميزان ترديدش نسبت به ديگران كاسته مى شود. يكى از وظايف مسئولين نشر اين اطمينان بخشى در ميان مردم است. در اين جا بايد دوباره تأكيد كنيم اقدامات اخيرى كه وزارت كشور کویت آن ها را اتخاذ نمود، به رغم عدم موافقت با تمامى آن ها اما اقداماتى ضرورى بوده اند زيرا افراط گرايى منجر به افراط گرايى بيشتر و غلو هم باعث ايجاد غلو بيشتر مى شود و گذشت از تخلف هاى امروز باعث تشويق به ارتكاب تخلف هاى بزرگتر در زمان ها ی دیگر مى شود.

حكماى هم شيعه و هم اهل سنت امروزه خواستار بازگشت به همان عاشورايى هستند كه از قبل آن را مى شناخته و آن را بزرگ مى داشته اند و اين عاشورا در كريمانه بودن و سادگى متمايز بوده و از پلاكاردهاى اضافى و غلو آميز و از غذاهاى نذرى نمايشى و رقابت جويانه و نمايش هاى عمومى به دور بوده است. حكماى شيعه و اهل سنت بى صبرانه مشتاق عاشورايى هستند كه در احساسات صادقانه و احترام به خويشتن ريشه دوانده است و اين افراد از گذشت در برابر اقدامات بيگانه دورى مى جويند. پيام واقعى عاشورا در درک عظمت اين مناسبت و يادگيرى از آن و پيروى عاقلانه و منطقى از آن به جاى نفرت پراكنى و نشر تهديد مى باشد؛ تهديد و نفرتى که فقط دشمنى و كينه توزى بيشتر را ايجاد خواهد كرد.

در اين راستا بايد از تجارب جوامع ديگر ياد بگيريم و متوجه شويم چگونه در اين جوامع برخى ها از سادگى مردم سوء استفاده كردند و در نتيجه اين مناسبت هاى گرانقدر و مقدس را به زنجيره اى از پديده هاى راديكالى تبديل كردند كه به نتايج پر محتوايى منجر نمى شود. براى نمونه گاهى اين پديده ها به مدت چهل روز به طول مى انجامد و آدابى ناشناخته و ناپسند را به مراسمى مقدس و غير قابل انتقاد تبديل مى كنند.