خاموشی تحرکات مشکوک یک شیخ سلفی در ریمه؛ پایان ماجرای صالح حنتوس

در اوایل ماه ژوئیه ۲۰۲۵، جنبش انصارالله در استان ریمه یمن، به تحرکات مشکوک شیخ صالح حنتوس، از شیوخ سلفی فعال در این استان، پایان داد. شیخ صالح حنتوس که طی سال‌های اخیر بدون هیچ محدودیتی در دارالحدیث خود به تعلیم قرآن و دروس دینی مطابق با نگاه سلفیت مشغول بود، در ماه‌های اخیر فعالیت‌های غیرقانونی و تحریک‌آمیزی را آغاز کرده بود. این اقدامات شامل جذب و اعزام جوانان استان ریمه برای آموزش نظامی به استان مارب می‌شد. گفتنی است که شیخ صالح حنتوس، برادر سالم حنتوس، از رهبران حزب اصلاح و از چهره‌های اخوان‌المسلمین مقیم عربستان است.

جنبش انصارالله پیش از این بارها از طریق شیوخ قبایل، بزرگان سیاسی و پیام‌های رسمی به شیخ صالح حنتوس هشدار داده بود که این تحرکات مصداق سربازگیری غیرقانونی است و باید متوقف شود. همچنین منابع امنیتی فاش کردند که وی ماهانه از نیروهای ائتلاف سعودی-آمریکایی کمک مالی دریافت می‌کرده و مأموریت‌هایی چون جذب و تسلیح نیرو را بر عهده داشته است. از دیگر اقدامات اخیر وی ممانعت از برگزاری خطبه نماز جمعه و حمله به خطیب مسجد بود. با وجود این هشدارها و تلاش‌ها برای مذاکره، از جمله پیشنهاد همراهی با واسطه و ارائه ضمانت‌نامه شخصی، شیخ حنتوس نسبت به این اخطارها بی‌تفاوت بوده و به فعالیت‌های خود ادامه می‌داده است. حتی نصرالدین عامر، معاون رئیس هیئت رسانه‌ای جنبش انصارالله، اعلام کرد که شیخ حنتوس پیش از این نیز به دلیل رویکرد منفی و مشکوک خود نسبت به موضع یمن در حمایت از غزه به نهادهای امنیتی احضار شده بود، اما از این کار امتناع ورزید.

در نهایت، با بی‌توجهی شیخ حنتوس به اخطارها، نیروهای امنیتی انصارالله دارالحدیث وی را محاصره کرده و خواستار تحویل او و تسلیحات موجود در آن شدند. پیش از آغاز عملیات، به خانواده حنتوس فرصت داده شد تا برای حفظ امنیت زنان و کودکان محل را ترک کنند. اما با عدم پذیرش و تیراندازی شیخ صالح حنتوس و همراهانش به سوی نیروهای دولتی، درگیری آغاز شد. در جریان این تبادل آتش، سه نیروی امنیتی کشته و هفت تن زخمی شدند. در نتیجه پاسخ متقابل نیروهای امنیتی، شیخ صالح حنتوس و برخی از همراهانش کشته و برخی دیگر بازداشت شدند و به این ترتیب قائله دارالحدیث ریمه به پایان رسید.

واکنش‌ها و تلاش برای وارونه‌نمایی حقیقت

در پی کشته شدن شیخ صالح حنتوس، رسانه‌های وابسته به حزب اصلاح (اخوان يمن) و مخالفان دولت صنعا، با هدف تحریک افکار عمومی و تضعیف وجهه انصارالله، تلاش کردند تصویری متفاوت از ماجرا ارائه دهند. آن‌ها با تمرکز بر هویت مذهبی و سابقه آموزشی حنتوس در دارالحدیث و بدون اشاره به فعالیت‌های نظامی و سیاسی اخیر او، مدعی شدند که وی صرفاً یک معلم قرآن بوده که به ناحق کشته شده است.

در همین راستا، موجی از محکومیت‌ها از سوی جریان‌های اخوان‌المسلمین و شخصیت‌های نزدیک به این جریان در سراسر جهان عرب به راه افتاد. دفتر اخوان‌المسلمین شاخه لندن با صدور بیانیه‌ای رسمی، این رویداد را «جنایتی شنیع» توصیف کرد و آن را بخشی از روند هدفمند برای حذف علما و مصلحان در یمن دانست. دکتر علی قره‌داغی، رئیس الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین، و سلامه عبدالقوی، از شخصیت‌های دینی مصری، نیز به ترویج این روایت پرداختند و از شیخ صالح حنتوس به عنوان «شهید فتنه‌های طایفه‌ای» و «شهید قرآن» نام بردند. شیخ محمد صغیر، یکی دیگر از چهره‌های برجسته اخوانی، با ابراز اندوه عمیق از فقدان شیخ حنتوس، وی را «شهید قرآن» نامید و نوشت: «او سال‌ها در خدمت آموزش قرآن و مدیریت مراکز تحفیظ بود، اما دشمنان علم و هدایت، او را ناجوانمردانه به شهادت رساندند.» همچنین، دکتر علی محمد الصلابی، دبیرکل اتحاد العلماء، با صدور پیامی تفصیلی، شیخ صالح را نماد آموزش و مقاومت توصیف کرد و از زندگی وی به‌عنوان الگویی برای دعوت و خدمت به مستضعفان یاد نمود. او همچنین جزئیاتی از زندگی و فعالیت‌های علمی این شیخ فقید ارائه داد و تأکید کرد که ایستادگی وی در برابر تهدیدهای حوثی‌ها، به قیمت جانش تمام شد.

این در حالی است که نیروهای مخالف انصارالله در یمن، با بیان اینکه انصارالله یک معلم قرآن را کشته است و بدون اشاره به تحرکات قبلی وی، به‌ویژه تحرکات در نیروگیری و آموزش نظامی، سعی دارند شیخ صالح حنتوس را یک شخص عادی مخالف انصارالله جلوه داده و به‌اصطلاح امروزی "جای جلاد و شهید را جا به جا کنند". این تلاش‌ها برای وارونه‌نمایی حقیقت، در حالی صورت می‌گیرد که شواهد و مستندات روشنی از فعالیت‌های تحریک‌آمیز و غیرقانونی شیخ حنتوس موجود است.