اسلام‌هراسی: گذشته، حال و تهدیدات آینده

به گفته دانشگاه جورج تاون، اسلام هراسی القای یک ترس شدید و خصومت نسبت به اسلام و مسلمانان است که اغلب منجر به سخنان نفرت‌انگیز، جنایات ناشی از نفرت و همچنین تبعیض اجتماعی و سیاسی می‌شود. اسلام با وجود اینکه دومین دین پرکاربرد در جهان پس از مسیحیت است، به لحاظ ذهنی، منفورترین دین در جهان، حداقل در غرب، باقی مانده است. اسلام هراسی در نشست سال ۲۰۱۱ اتحادیه کشور‌های عربی، به عنوان یک موضوع مهم مورد توجه قرار گرفت.

نقطه شروع اسلام هراسی

به نظر می‌رسد که حادثه ۱۱ سپتامبر باعث آغاز گرایش اسلام هراسی در جهان شد اما این اصطلاح و تبلیغات سو نسبت به اسلام از دوران قرون وسطی شروع شد و در رویداد جنگ‌های صلیبی گسترش یافت. گسترش امپراتوری عثمانی از دلایل دیگری بود که اسلام هراسی در ذهن اروپاییان رسوخ کرد.

هذلولی که در دوره امپراتوری عثمانی به بدی از مردم مسلمان به تصویر کشیده شده بود، از مدت‌ها قبل در میان دانشمندان غرب جاسازی شده است و تا امروز باقی مانده است. تصور نادرست آن روشنفکران غربی باعث شده است که اسلام در چشم جهانیان به عنوان یک دین «ویرانگر» تلقی شود.

حادثه ۱۱ سپتامبر، جایی که مرگبارترین حمله تروریستی در تاریخ آمریکا  توسط ۱۹ تروریست مرتبط با سازمان افراطی اسلامی القاعده علیه اهداف آمریکایی اتفاق افتاد، به اندازه کافی باعث شد که سرفصل‌های اسلام هراسی در جهان اوج بگیرد.

نقض حقوق بشر علیه مسلمانان

استفاده انبوه از گرایش اسلام هراسی باعث شده است که حقوق مردم مسلمان آسیب ببیند. فرانسه که هنوز در غرب در حال مبارزه است، از قضا، بیشترین تعداد اسلام هراسی را دارد که حتی به نقض حقوق بشر مردم مسلمان رسیده است. قانون فرانسه در سال ۲۰۰۴ زنان مسلمان را از استفاده از روسری (حجاب) در کلاس‌های درس محدود کرد و در سال‌های بعد، در سال ۲۰۱۰، قانونی در فرانسه تصویب شد که پوشش صورت در ملاء عام را غیرقانونی می‌کرد و بیشتر زنان برقع‌پوش را هدف قرار می‌داد. این تصویر بد و تلاش برای تصویب چنین قوانینی از بالاترین سلسله مراتب فرانسه، نخست وزیر، ‌امانوئل ماکرون شروع شد. وی اظهار داشت که روسری یا حجاب با ارزش‌های فرانسه همخوانی ندارد.

تقریباً در ۵۰۰۰ مایلی فرانسه، در چین، اویغور جایی است که بسیاری از مسلمانان بی‌گناه در یک فرایند پاکسازی قومی شکنجه شدند. چین به استفاده از کمونیسم به عنوان شکل حکومت خود معروف است. از سال ۲۰۱۷، چین یک اردوگاه به اصطلاح بازآموزی در محل سکونت بین هشتصد هزار تا ۲ میلیون اویغور و سایر مسلمانان از جمله قزاق‌ها و ازبک‌ها دایر کرد. چین برای اردوگاه بازآموزی که در آن برگزار می‌شود، از سمت جامعه بین‌المللی  فشارهایی دریافت کرده است که حقوق بشر را از طریق بدرفتاری، تجاوز جنسی، شکنجه و در موارد خاص، نسل‌کشی که بیشتر قربانیان آن زنان هستند، نقض کرده است.

در منطقه جنوب شرقی آسیا، به طور خاص در میانمار، پرونده روهینگیا برای مدت طولانی موضوعی جدی بوده است. تبعیض علیه قومیت اقلیت مردم مسلمان از دهه ۱۹۷۰ شروع شده و آن‌ها را مجبور به فرار به ایالت‌های دیگر کرده است. اگرچه بسیاری از روهینگیا ریشه‌های چند صد ساله در میانمار دارند، اما همچنان مهاجران غیرقانونی بنگلادش محسوب می‌شوند. در سال ۲۰۱۷، کارزار نظامی آغاز شده توسط دولت میانمار منجر به مهاجرت اجباری هفتصد هزار روهینگیا شد. دولت ادعا‌های مطرح شده توسط گروه‌های حقوق بشر مبنی بر اینکه دولت مسئول نسل کشی علیه روهینگیا است را رد می‌کند. تبعیض و شکنجه علیه مردم روهینگیا شامل تعداد قتل، آوارگی اجباری و تجاوز جنسی است.

تلاش‌های بین‌المللی برای مبارزه با اسلام هراسی

از آنجایی که این بحران در حال حاضر تشدید شده است، راه حل نیز باید جدی باشد. بر اساس نشست سال ۲۰۱۱ اتحادیه کشور‌های عرب، اسلام هراسی یک نگرانی مهم تلقی می‌شود که باید با آن مقابله شود. نازیلا قانع، گزارشگر ویژه سازمان ملل در زمینه آزادی مذهب یا عقیده، در گزارش خود، افزایش نفرت نسبت به اسلام را سیاست‌هایی دانست که در آن دولت‌ها مسئول هستند. دولت‌ها باید سیاست‌های ترویج تنوع و آزادی را مطرح کنند. با این وجود، از آنجایی که جهان بین‌الملل در حال حاضر برای کاهش تنفر از اسلام تلاش می‌کند، نمی‌توان انکار کرد که همیشه افرادی هستند که از اسلام متنفر خواهند بود، حتی اگر مداخلات خارجی زیادی برای مبارزه با این «فوبیا» صورت گرفته باشد.