قدرت نرم؛ ابزارها و رویکردها

با نگاهی به واقعیت دنیا به نظر می رسد در جهانی که منافع با یکدیگر گاهی تضاد و گاهی اشتراک دارند و میزان قدرت در دیپلماسی هر کشور با یکدیگر متفاوت است، ظهور قدرت نرم به عنوان ابزاری تأثیرگذار برای تحقق اهداف سیاسی و راهبردی بدون استفاده از توان نظامی امری ضروری است. تأثیر قدرت نرم در جذب دیگران از طریق ابزارهایی مانند، فرهنگ جذاب، رسانه ای روشنگر و آزاد، فناوری پیشرفته، توسعه برنامه ریزی شده، اقتصادی شکوفا و دموکراسی مستحکم می باشد. از این ابزارها برای تأثیر بر دیگران و تقویت ارزش های مطلوب در سطح جهانی استفاده می گردد.

در حقیقت فرهنگ بازتاب دهنده هویت ملی ملت هاست و مانند صدایی برای آنان عمل می کند و باعث آسان سازی راه ارتباط میان کشورهای مختلف در جهان می شود. از طریق فرهنگ کشورها میراث فرهنگی و فکری خود را به منصه ظهور می رسانند و این اهداف از طریق ابزارهایی مانند گردشگری فرهنگی، تبادل فرهنگی، زبان و آموزش در جهت انتشار فرهنگ کشورها به نقاطی دیگر و تقویت تصویری مثبت از آن ها تحقق می یابد.

در همین راستا رسانه هم به عنوان عامل مؤثر بر افکار عمومی و صدایی برای حقیقت، ابزاری قوی برای تأثیر در نگرش های جوامع دنیا و ایجاد بحث و گفتگو در آن ها محسوب می شود. از طریق رسانه کشورها می توانند پیام ها و ارزش های خود را به اقصی نقاط دنیا انتقال دهند و باعث تقویم فهم میراث خود و ایجاد برداشتی مثبت از خود شوند. فناوری های نوین کلید ارتباط و بازخورد با دیگران در جهان امروز محسوب می شوند؛ خصوصا که امروزه با انقلاب ایجاد شده در عرصه ارتباطات توسط اینترنت و شبکه های اجتماعی، این موضوع فرصتی بزرگ را برای ارتباط و بازخورد و تأثیر متقابل میان جوامع و فرهنگ های متنوع فراهم می کند. از طریق فناوری، نشر دانش ها و تقویت همکاری در زمینه های مختلف کشورها می توانند به پایگاه اجتماعی گسترده ای دسترسی یابند.

به علاوه آن دموکراسی و دیپلماسی نقش تعیین کننده ای را در اعتماد سازی و تقویت گفتگوی دموکراتیک محور در جهت تقویت آزادی ها، حقوق بشر و حاکمیت قانون ایفا می کنند زیرا دموکراسی و دیپلماسی باعث تقویت جایگاه هر کشوری در جامعه جهانی و باعث ساده سازی ارتباطات با همه ملت ها و جوامع برای تقویت تفاهم میان آن ها می شود. از سویی دیگر اقتصاد هم ستون فقرات برای حاکمیت و نشانه جایگاه هر کشور است. این عامل یکی پایه مهم ترین های قدرت نرم است زیرا استقلال هر کشور و جایگاه آن میان ملت ها را مشخص می کند. مبادلات تجاری، مبادلات دانش ها و همکاری های اقتصادی باعث تقویت نفوذ یک کشور و تحقق منافع آن به شکل تأثیرگذاری می شوند.

افزون بر ابزارهایی که یاد شد، باید نگاهی هم به زمینه های هنری داشته باشیم زیرا این ابزار هم وسیله ای اساسی برای نشر فرهنگ تبدیل شده است و علت آن آسان بودن انتشار و تأثیر بالا و مستقیم آن بر جوامع است. در میانه انقلاب بوجود آمده در عرصه ارتباطات و بازخوردها و مبادلات فرهنگی، جهانی گرایی هم به عنوان نیرویی بروز پیدا می کند و به سمت تقویت ابزارهای غیر مادی پیش می رود که دیگران را جذب و بر رفتارهای آنان بدون اجبار تأثیر می گذارد.

در پایان باید گفت ابزارهای قدرت نرم امروز قدرت واقعی را در دنیا تشکیل می دهند زیرا همگی امروزه به دنبال تأثیر و اقناع می باشند. این موضوع از طریق استفاده هوشمندانه و تأثیرگذار از ابزرهای قدرت نرم تجلی می یابد و این استفاده باعث می شود کشورها و سازمان ها امکان ایجاد ارتباطات قوی با مردم برای تقویت تفاهم و همکاری بین المللی و تحقق هدف های سیاسی و راهبردی به صورت مستمر را داشته باشند.