اهداف جدید آمریکا از حضور در سوریه

انتخاب منطقه شمال شرق از قلمروی سوریه توسط آمریکا در راستای حضور پایگاه های نظامی آن تصادفی نبوده است. بر همین اساس این منطقه مرکز حضور 28 پایگاه نظامی این کشور می باشد. در کنار آن سربازگیری هم از نیروهایی با ایدئولوژی مختلف در منطقه مرزی سوریه با کشورهای عراق و اردن تا تمام مناطق شرق رودخانه فرات صورت می گیرد و از سویی دیگر این استقرار بر اساس طرح های قبلی و با اهداف ژئواستراتژیک از نظر محلی، منطقه ای و بین المللی می باشد.

تعداد نیروهای آمریکایی در سوریه در این سال ها روند افزایشی داشته است. بر اساس داده های رسمی در سال 2015 تعداد این نیروها در سوریه 50 سرباز بود و این تعداد در سال 2016 به 500 سرباز افزایش یافت و در سال 2017 این تعداد 904 سرباز شد و در همان سال بر اساس اخباری دیگر این تعداد 2 هزار نفر اعلام شد و این در حالی بود که بر اساس گزارش های دیگری در همان سال اعلام شد واشنگتن قصد دارد 50 هزار سرباز به عراق و سوریه اعزام کند. آمریکا در کنار بی ثباتی سیاسی در سوریه برای حضور خود در آنجا بهانه های متعددی می آورد که یکی از این بهانه ها فعالیت گروه های تروریستی است که زمینه آن توسط خود آمریکا در سوریه فراهم شده است. از سویی دیگر دلایل حضور این نیروها را می توان در سطوح زیر بررسی کرد:

1-در سطح سوریه: حضور نیروهای آمریکایی در سوریه ابزاری برای مدیریت اوضاع این کشور و با هدف ضربه زدن به امنیت ملی سوریه در زمینه های سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی است و از جمله اهداف حضور آمریکا تقویت روند استفاده راهبردی از نیروهای کرد و حمایت پروژه خودمختاری آنان است. این در کنار تحمیل محاصره اقتصادی بر سوریه از طریق سرقت منابع و ثروت های ملی آن و از کار انداختن خطوط ترانزیت و گذرگاه های مرزی می باشد. در کنار آن از دیگر اهداف این حضور نظامی ایجاد توازنی در کنار حضور روس ها در سوریه است؛ خصوصا که این حضور نظامی پس از مشارکت روسیه در مبارزه با تروریسم در سوریه و گسترش پایگاه نیروی دریایی آن در سواحل دریای مدیترانه رخ داد.

می توان گفت اهداف آمریکا از فرآیند غارت نفت و گاز سوریه بدین ترتیب است:

-کمک رسانی به نیروهای کرد قسد در زمینه فعالیت های سیاسی و نظامی آنان

-هدف قرار دادن زیرساخت های تولیدی و صنعتی و گردشگری این کشور و تسلط بر مهم ترین گذرگاه های مرزی آن تا از این راه منجر به ناتوانی در عملکرد دولت در نتیجه انسداد منابع مالی آن گردند.

-استفاده از درآمدهای نفت و گاز از سوی واشنگتن برای تأمین هزینه های حضور نظامی آن در این کشور.

-مانع تراشی در روند مرحله بازیابی توان اقتصادی سوریه و طرح بازسازی آن و همزمان تلاشی برای حضور شرکت های نفتی واشنگتن در این کشور؛ کما اینکه پیش از این هم در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ قرارداد نفتی میان یک شرکت آمریکایی در زمینه توسعه میادین نفتی و نیروهای قسد امضا شده بود.

-استفاده آمریکا از سلاح انرژی برای ترسیم چهره آینده سوریه در هر مذاکرات یا طرح سیاسی برای این کشور.

-خارج کردن سوریه از حلقه کشورهای اداره کننده منابع انرژی در منطقه زیرا از این راه دمشق از بسیاری پروژه های ژئواکونومیک مانند پروژه راه بریشم خارج می شود و منجر به فرسایش توان اقتصادی سوریه به عنوان کشوری فقیر خواهد شد و باعث می شود فقط طرح های متناسب با منافع آمریکا در این کشور قابلیت اجرایی شدن داشته باشند.

-استفاده از این اهرم فشار برای وارد کردن برخی از نیروهای سوری از جمله نیروهای کرد قسد به روند عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی از طریق ایجاد روابط با برخی از شرکت های اقتصادی مرتبط با این رژیم.

2-در سطح منطقه ای: در این عرصه هدف از حضور نظامی آمریکا مانع تراشی برای کریدور راهبردی ایران به عراق و به سوریه و لبنان تا دریای مدیترانه در راستای شکستن محاصره اقتصادی تهران می باشد. همچنین از طریق این حضور، آمریکا پایگاه هوایی جایگزینی برای پایگاه هوای اینجرلیک در ترکیه و در سایه فراز و نشیب روابط با آنکارا خواهد داشت. همچنین این امر باعث جبران برخی از خسارت های آمریکا در عراق در سطح کاهش نفوذ و نقش آن خواهد شد و به آمریکا توان تحت نظر داشتن مرزهای میان عراق و سوریه در راستای تأمین امنیت رژیم صهیونیستی را می دهد.

3-در سطح بین المللی: این حضور در این سطح باعث اعطای این توانمندی به واشنگتن می شود تا هیچ قدرت دیگری مانند روسیه نتواند نزاع های مرتبط با این کشور را بدون حضور آمریکا حل و فصل کند کما اینکه این حضور باعث ایجاد مانعی در برابر طرح "کمربند و جاده" چین خواهد شد که ممکن است باعث رشد اقتصادی چین بر خلاف منافع و اراده آمریکا گردد.

در حال حاضر برآوردها از حضور نزدیک به 3 هزار نظامی آمریکایی در خاک سوریه حکایت دارد که در استان هایی مانند دیرالزور و حسکه و بیشتر در مرز سوریه و عراق حضور دارند. شیوه انتشار این نیروها به گونه ای است که مانند یک کمربند در اطراف منابع نفت و گاز مستقر شده اند. این موضوع را می توان از طریق موقعیت مهم ترین پادگان ها در اطراف میادین نفت و گاز یا در ضمن راه های امن صادرات آنها مشاهده کرد.

یکی از این پادگان ها، "پادگان رمیلان" است. این پادگان در اطراف حسکه در شمال شرق سوریه واقع شده است. در این پادگان 500 نظامی آمریکایی حضور دارند و مأموریت مهم آنان حفاظت از تأسیسات و چاه های نفتی این منطقه است که تعدادشان 1300 چاه نفتی می باشد و تا پیش از سال 2011 میزان استخراج نفت از آن 120 تا 150 هزار بشکه در روز و استخراج گاز 2 میلیون متر مکعب گاز بود. پادگان بعد "الشدادی" است که تقریبا 500 چاه نفت در آنجاست و دومین میدان بزرگ نفتی در حسکه است. پادگان بعدی "حقل العمر" است و بزرگترین پادگان تحت اشغال آمریکایی ها و واقع در اطراف دیرالزور است. تا قبل از سال 2011 میزان استخراج نفت از آن منطقه 80 هزار بشکه برآورد می شد.

با این حال حضور نظامیان آمریکایی در سوریه دارای افق مشخصی نیست و در این زمینه می توان به علل زیر اشاره کرد:

-عدم موفقیت آمریکا در تغییر نظام سیاسی سوریه و افزایش مخالفت عشایر عربی این کشور با این حضور و حملات نظامی به آنها.

-احتمال موفقیت دیپلماسی عربی و روسی و چینی در انجام صلحی میان ترکیه و سوریه

-وضعیت انتخابات آمریکا و تأثیر نتایج آن بر این موضوع.