تصویری مخابره شده است که یک زن جوان ایرانی که یک ماسک سیاه برای محافظت از هویت خود استفاده میکرد، حجاب خود را در تضاد با قوانین حجاب جمهوری اسلامی کنار زده و به زبان فارسی روی دیواری در شهر مشهد مینویسد:« شما بعدی هستید.»
بدون شک هشدار شدید او برای رهبری ایران، آیت الله علی خامنهای، آنهم تنها یک روز پس از مرگ رئیس جمهور، ابراهیم رئیسی، خطرناک است. این عمل این روزها در ایران غیر عادی نیست، جایی که یک نسل از جوانان، عمیقاً از وضعیت موجود ناامید شدهاند و میخواهند که نظام حاکم بر ایران از بین برود.
نارضایتی جوانان ایرانی نقش مهمی در انتخابات اخیر برای جایگزینی آقای رئیسی ایفا کرد، زمانی که اکثریت ملت، مشارکت در انتخاباترا تحریم کردند. بر اساس آمار رسمی ایران، تنها ۴۰ درصد از رای دهندگان ثبت شده در دور اول رایگیری در ۲۸ ژوئن شرکت کردند که کمترین میزان مشارکت در تاریخ ۴۵ ساله جمهوری اسلامی است. این تعداد در دور دوم هفته گذشته به حدود 50 درصد افزایش یافت. در پایان این اتخابات مسعود پژشکیان، نامزد اصلاح طلب بر سعید جلیلی پیروز شد.
برای میلیونها ایرانی، هیچ انتخاب قابل قبولی وجود نداشت. هر دو نامزد توسط شورای نگهبان، یک هیئت بررسی 12 نفره که شش نفر از آنها توسط آقای خامنهای انتخاب شدهاند، تایید شدند. اما به نظر میرسد که گستره تحریم، نظام را به عقب کشیده است. مقام معظم رهبری بیش از حد معمول وقت گذاشتند تا پیام مرسوم خود را به مردم ایران برای رای دادن تبریک بگویند. این واقعیت که بسیاری از گروهها، مخالفان، فعالان و خانوادههای معترضان به این عمل نافرمانی مدنی پیوستند، به دولت ایران و جهان نشان داد که آنها جمهوری اسلامی نمیخواهند.
بسیاری از کسانی که گفتند قصد دارند رایگیری را تحریم کنند، متعلق به نسله زد یا Z بودند، عبارتی که اخیرا وارد فرهنگ لغت فارسی شده است، اگرچه حدود 60 درصد از نزدیک به 90 میلیون نفر از مردم ایران زیر 30 سال سن دارند. آنها عمدتا اولین کسانی هستند که در ایران با بشقابهای ماهوارهای غیرقانونی و اینترنت سانسور شده از طریق Vpnها بزرگ میشوند. با رسیدن به سن بلوغ با همان نیازها و خواستههای جوانان در همه جا، نسل Z ایرانیها شاهد بودند که رئیس جمهورهای متوالی قول دادند زندگی خود را بهبود ببخشند اما اوضاع فقط بدتر شد و موج اعتراضات گسترده و سرکوبهای وحشیانه را به وجود آورد.
اتفاقات آبان سال 98 که تحت حمایت دولت حسن روحانی، یک سیاستمدار معتدل که وعده تغییر از طریق بهبود اقتصاد و روابط بهتر با غرب از طریق یک توافق هستهای را داده بود، رخ داد، برای بسیاری تایید کرد که مهم نیست چه کسی در ایران بر سر قدرت باشد. در ایران اقتدارگرایی حاکم است. سه سال بعد، هزاران جوان ایرانی در خط مقدم شورش زن، زندگی، آزادی، به مقابله حکومت پرداختند.
رویا پیرئی، یک زن 26 ساله که اکنون در بریتانیا زندگی میکند، پس از اینکه مادرش در طول قیام 1401 فوت شد، ایران را ترک کرد و گفت:«ایرانیان جوان آیندهای روشن برای خود نمیبینند، زیرا وضعیت بدتر و بدتر میشود.»
بسیاری از اعضای نسل Z والدین و پدربزرگ و مادربزرگ خود را به خاطر راه اندازی جمهوری اسلامی سرزنش میکنند. آنها تفاوت را به مانند نسل قدیمی تر خود نمیبینند. برای آنها، احزاب سیاسی در ایران هیچ کاره تصور شده است و آنها معتقدند که تصمیم گیرنده نهایی در سیاستهای داخلی و خارجی آقای خامنهایست.
در طول کمپین انتخاباتی خود، آقای پزشکیان، قول داد که «در برابر قوانین اخلاقی پلیس و سانسور آنلاین ایستاده و با بازگشت ایران به میز مذاکره هستهای، روابط سازنده با غرب را پیگیری کند.»
حتی اگر رئیس جمهور منتخب بتواند به وعدههای خود عمل کند، بعید است که او ایرانیهایی را که جمهوری اسلامی را غیرقابل جبران میدانند، راضی کند. این به ویژه در مورد نسل زد صدق میکند، که به راحتی اتافقات چند سال گذشته را فراموش نخواهد کرد.